حکمت ۱۹

بسم الله الرحمن الرحیم

از حِکم حضرت امیرمومنان صلوات الله علیه و سلامه علیه

 

مَن حـاسَــبَ نَفسَـه رَبِـــحَ

اگر بتوانید عمل کنید توفیق بزرگی است، چیز عجیبی است؛ کسی که نفس خودش را به حساب بکِشد، به مقام حساب بیاورد، این آدم منفعت برده است.

هر شب ببینید می توانید، توفیق بالایی است؛ از صبح تا شب را حساب بکنید، در اواسط شب بعد از نماز مغرب و عشاء فکر کنید. از صبح که بلند شده تا آن موقع ، با دستورات خدا و رسول و ائمه صلوات الله علیهم اجمعین، پیش رفته و چقدر خطا کرده، همه اش را بیادش بیاورد.

آن وقت که اینها را حساب کرد تصمیم بگیرد فردای آن، خلافهایی را که انجام داده، مراقب باشد تکرار نشود، یادش باشد چه مواردی خلاف بوده که تکرار نکند، باز هم شب که آمد حساب کند که آن روز چه کرده، اگر طاعت کرده، شکر کند و آنچه را خلاف کرده تکرار نکند؛ همین طور هر شب ادامه دار انجام بدهد؛ کار سختی است ولی رَبِـــــحَ سود برده است.

خیلی توفیق بالایی است، باید ترسید، اینجور چیزها برای این است که انسان که مُرد، با احکام جدیدی مواجه می شود که به واهمه و خیالش هم خطور نمی کند.

الموتُ بــابُ الاخِــــرةِ

کسی چه می داند تا کی زنده است، تا یک ساعت دیگر، یک ساعت هم زیاد است، یک لحظه، وقتش آمد می شود، کسی عمر را تضمین نکرده، مرگ نزدیک است، چیزی که آمدنی است، نزدیک است.

وقتی انسان مُرد، باب آخرت به روی او باز می شود، مانند کسی است که خواب بوده و بیدار می شود؛ وقتی خواب می بینیم با کسانی نشسته ایم که خیلی وقته مُرده اند ولی در خواب نمی فهمید، وقتی بیدار شدید می فهمید که مرده بودند.

وقتی مرگ فرا رسید متوجه می شویم و حساب و کتاب شدیدی پیش می آید، چیزهایی می بینیم که به ذهنمان خطور هم نمی کرد، چه آتشی بوده که با خودمان از اینجا بردیم و چه حساب و کتاب و بهشتــی را با خودمان بردیم.

الناسُ نیــامٌ فَاذا مَاتُـوا اِنتَبَهُــوا

آتش که آنجا روشن می شود تازه می فهمیم چه چیز عجیبی بوده، بهشت هم همینطور، می فهمد بهشتـــی که قابل توصیف نیست، این بوده است.

سعیتان بر این نباشد که در دنیا حظّ بیشتری ببرید و خوشگذرانی بکنید، کسانی که سعی بر این دارند، در آخرت چندان حظّی ندارند؛ ولی کسانی که سعی نمی کنند و نمی خواهند که در دنیا حظّ ببرند، در آخرت حظّ بیشتری دارند.

اوفرُ النّاسِ حَظّاً فی الاخِرةِ اَقلُهُم حَظّاً فِی الدُنیا

آخرش به این می رسد، به نفس اماره بگویید بنشین سرجایت؛ وقتی نفس چیزهایی می خواهد نگذار شلوغ بکند.

حکمت ۱۸

بسم الله الرحمن الرحیم

از حِکم حضرت امیرمومنان صلوات الله علیه و سلامه علیه

 

« لاخَیرَ فِی قَلبٍ لایَخشَع وَ عَینٍ لا تَدمَع وَ عِلمٍ لا یَنفَع »

خیری نیست در قلبی که خاشع نباشد در برابر خدای متعال، خاشع یعنی شکسته، دلی که خاشع نبود خیری نیست، خیری نیست در دلی که خاشع و شکسته نباشد؛ همیشه در محضـر حقّیــــم.

خیری نیست در چشمی که اشک نریزد، اشک از ترس گناهان خودش که با عذاب و آتش و ... چه طور خواهد کرد. گریه بکنید، خود حضرت امیرصلوات الله علیه آنقدر شبها گریه می کرد که به صَعقه یعنی بیهوشی می افتاد. یک شخصی این حالت حضرت را ندیده بود، از آنجا عبور می کرد بیرون از منزل، جای خلوتی بود، دید حضرت امیر افتاده در حالت صَعقه، فکر کرد حضرت از دنیا رفته، با عجله آمد در منزل حضرت زهرا سلام الله علیها را زد، گفت حضرت را دیدم که از دنیا رفته؛ حضرت از پشت در فرمود، او از دنیا نرفته، این حالت هر شب حضرت امیر است؛ گریه می کرد از هیبت اجلال به صَعقه می افتاد.

خیری نیست در قلبی که خاشع نباشد و در چشمی که اشک نریزد و علمی که انسان دانسته هایی داشته باشد که نفعــی برایش نداشته باشد. چیزهایی یاد گرفته ایم، اما روش همان است. انسان باید با یاد گرفته هایش، اعمالش را اصلاح کند، باید به عمل آورد، رفتار را اصلاح کرد، نکردنی ها را نکرد، انجام دادنی ها را انجام داد.

                  بس کنــم گر  این سخــــن افــزون شود                   خود  جگر چه  بود که  خـارا  خون   شو

                  این جگرها خون نشد از سختـــی است                   غفلـت و مشغــولی و بد بختــــی است

                  خون شود روزی که خونش سود  نیست                   خون شو  آنوقتی که خون مردود نیست

 

بس کنم اگر بیشتر بگویم، جگر چه هست، سنگ خارا خون گردد و اینکه چرا خون نمی شود از قساوت و سختی دل و ... است، و آن طرف خون می شود که کار از کار گذشته است، پس اینجا خون شو که هنوز مهلت است.

بروید روی این فکر کنید، عمل کنید، معلوم نیست کـِــی می میریم، اگر با چیزهایی مواجه شویم که می شویم، چه بایـــــد کرد؟!

از خدا بخواهید خدایا به من عمر طولانی بده با این وضع نروم، با توفیق جبران و اصلاح، مادامی که جبران نکردم، اصلاح نکردم، من را نبَر؛ وقتی جبران کردم و اصلاح نمودم، به ساحل نجات رسیدم، آنوقت مرا به آن سو ببــَـر و در این دعا، خدا را به محمد و آل محمد صلوات الله وسلامه علیهم اجمعین، قسم بدهید.

 

حکمت ۱۷

بسم الله الرحمن الرحیم

   از حکمت های نورانی حضرت امیر مؤمنان علی صلوات الله و سلامه علیه

 

 " اَعظَمُ المَصائبِ وَ الشِّقاءِ اَلوَلَهُ بِالدنیا "

 غُرر و دُرر باب دنیا ج ۱ ص ۳۷۰

بزرگترین مصیبتها و بدبختی ها، شیفتگی به دنیاست. حضرت علی صلوات الله علیه می فرماید در این عالم مستی ها هست، یکی مست علم است، یکی مست علم  دانشگاهی یا غیر آن است، مست عقلش کار نمی کند؛ آنها که گرفتار مستی نمی شوند خیلی کم اند، آنها دیگر مست نیستند، علم که بالا می رود، می فهمد که چیزی نفهمیـــده، این نهـــایت دانستـــن است.

    خُرّم آنکه عجز و حیرت قوت اوست           در دو عــالم خفته  اندر ظــلّ  دوست

                                                                                                مولوی (دفترششم)

 

مواظبت کنید که اینها شما را گول نزنند، حقیقت ها عوض شدنی نیست، این جاهلان، از خود راضیان و سرمستان علم، توجیهات خودتان، غرض ورزان، صاحبان امراض، مقام پرستان، پول پرستان، مشتری طلبان، آنها که مرید می خواهند، حرف اینها شما را گول نزند.

شما را توصیه می کنم حقیقت ها را خوب یاد بگیرید، اینکه یاد گرفته اید خیلی کم است، سعی کنید بیشتر یاد بگیرید، حقیقت ها را درست یاد بگیرید، هیچ کس مجاز نیست آنها را عوض کند. دلتان به حال خودتان بسوزد، یادتان باشد به آن طرف که گذشتید دلی که سیاه است، آنجا به صورت انسان سیاه است  اگر صورت انسان را داشته باشد. اینجور آدمها را که امانات الهی را خراب می کنند، عوضی نظر می دهند، با جهل یا با غرض عوض می کنند، هیچ وقت یکی از اینها را تعریف نکنید، اشرار را تعریف نکنید.

 

از حکم حضرت امیر سلام الله علیه است: اَکبرُ الاَوزارِ تَزکیةَ الاَشرار.

بزرگترین وزرها، تعریف اشرار است؛ اشرار از هر طبقه و صنفی باشد، آنها را خوب نشان دادن؛ اینها اشرارند  آنها که با قرآن، انبیاء و حضرت سید الشهداء سلام الله علیه، باخون حضرت یحیی سلام الله علیه، با زحمات رسول اکرم و حضرت امیر صلوات الله علیهما، بازی می کنند، چقدر انبیاء را کشتند، اینها اشرار هستند که با خون و مشروعیت و مصائب اینها بازی می کنند؛ از اینها تعریف نکنید.

قرآن را یاد بگیرید، زبان عربی را یاد بگیرید که برای فهم  قرآن و آیات و روایات خیلی لازم است. تزکیه یعنی پاک نشان دادن با حرف، با عمل، اشرار را تزکیه کردن، بدترین وزر است.