تفسیر سوره ماعون - ۱

بِسمِ اللهِ الرّحمَنِ الرَّحیمِ

خداوند می فرماید:

" أرأیتَ الّذی یُکَذِّبُ بالدّینِ "

 

منظور از دین چیست؟

آیا منظور از دین ، خودِ دین است؟ همان راه و روشی که خدا به واسطه ی رسول اکرم صلّی الله علیه وآله برای انسانها بیان فرموده؟

یا دین به معنی جزاست؟ جزا، حساب و کتاب و معاد؟ جزا در روز جزا.

 

"  أرأیتَ " ؛ در جایی به کار می رود که توأم با تعجّب باشد، به تعجّب در آورد.

آیا دیدی؟ آیا می بینی؟ همراه با تعجّب و اعجاب در امر.

 

در اینجا با توجه به معنی أرأیتَ ، بهتر است در مورد معنای دین، به این مسأله توجّه داشته باشیم که این آیه و آیات بعدی در کل به این اشاره می کند که افرادی که به ظاهر، راه و روش دینی را اتّخاذ می کنند ؛ معتقد هم هستند؛ اظهار عقیده هم می کنند؛ به وظایف صوری هم عمل می کنند؛ ولی بی بهره اند از آن اثراتی که باید تربیت دینی در آنها به جای بگذارد؛ از آن نتایج محروم هستند. قهراً اینها متدیّن دینی نیستند و در مسیر دین نیستند و عقیده و اعمال آنها ، ظاهری است؛ رفتارشان بر اساس موازین نیست. دین آنها خشک است؛ بی روح است؛ در حقیقت ، آنها تکذیب کننده ی دین هستند.

 

دین، تنها داشتن یک سلسله عقاید خشک و بی جان و اتّخاذ یک سری روشهای خشک و بیجان نیست؛ که بدون این که انسان را پیش ببرد و به مقصدی که باید نزدیک کند، باشد. این دین نیست.

 

ما در ابتدا فکر می کنیم کسی که اظهار عقیده کرد یعنی عقیده داشت و یک سلسله از احکام را هم عمل کرد ؛ اگر هیچ اثری از وجودش ، از این راه و روشی که اتّخاذ کرده در او پیاده نشود، هیچ تحوّلی در وجودش پیش نیاید، هیچ کمالی را صاحب نشود و به هیچ کمالی نرسد، این را می دانیم که: اینها در دین هستند؛ متدین و مسلمانند. بله. کسی که معتقد است و به وظایفی که دین برای او تعیین می کند، از واجبات و محرمات عمل می کند ولی در عین حال، هم عقایدش هم اعمالش خیلی خشک و بی جان است ؛ به این معنا که هیچ اثر و تحوّلی در وجودش ، از نتیجه ی اتّخاذ دین، پیش نیامده، این را مسلمان حساب می کنند؛ متدیّن به اسلام و دین می دانند ؛ درست، ولی دین احکام و آثار خاصّی دارد و برای منظور خاصّی است.

 

راه و روش دینی داشتن، یک سلسله عقاید خشک و بیجان و انجام دادن یک سلسله اعمال بی روح، به نحوی که هیچ، انسان را به حرکت در نیاورد، این دین نیست.

 

دین یعنی راه انسان به سوی خدا.

دین یعنی راهی که انسان را به سوی خدا می برد.

 

منبع: mshojaee.persianblog.ir

شوق لقا الله

بسم الله الرحمن الرحیم

شوق لقای محبوب آرزوی مخصوصی است که به دنبال شوق لقاء می‌آید، و اختصاص به مشتاقان لقای محبوب دارد و برای دیگران این آرزو نه تنها وجود ندارد، بلکه کاملا ناشناخته و حتی نامفهوم است و نمی‌توانند بفهمند که چگونه می‌شود انسان را چنین آرزویی باشد.

این آرزو آرزوی مرگ است.

مرگ برای آنان آرزوست. در تفسیر قمی در ذیل آیه ۶ سوره جمعه که  می‌فرماید: "قل یا ایها الذین هادوا ان زعمتم انکم اولیاء لله من دون الناس فتمنوا الموت ان کنتم صادقین" آورده است که:

"ان فی التوراة مکتوب: اولیاء الله یتمنون الموت"   

(نقل از تفسیر المیزان، ج ۱۹، ص ۳۱۱)

یعنی در تورات نوشته شده است که: اولیاء و دوستداران خدای متعال مرگ را آرزو می‌کنند.

گرچه " مُحبّین واله " به لحاظ معرفت، طهارت و انقطاعی که دارند، در حیات دنیوی خویش شاهد “وجه الله” اند و محبوب آنان در همین جا هم مشهود آنان است، اما هر چه باشد، بالاخره حجاب بدن به جای خود حساب خود را خواهد داشت، و بود و نبود آن یکی نخواهد بود، و شهودی که قبل از انقطاع از بَدَن هست، با شهودی که بعد از انقطاع از بَدَن حاصل می شود، از زمین تا آسمان فاصله دارد. از زمین ناسوت تا آسمانِ ملکوت. (دقت شود)

موطن اصلی شهود و لقاء، یعنی آن موطن که خدای متعال به مشیت خود آن را موطن مخصوص شهود و لقاء، و به عبارت دیگر موطن شهود مخصوص و لقاء مخصوص قرار داده است، موطن بعد از مرگ است که با مرگ و خروج از دنیا می‌شود به آن رسید، البته برای اهل آن.

نمی‌دانم در جمله‌ای که رسول اکرم صلی الله علیه و اله در اواخر عمر خویش به امیرالمومنین علیّ بن ابیطالب صلوات الله علیه فرمود دقت کرده‌ای؟! آنجا که فرمود:

"یا علی اِنّی خُیّرت بین خزائن الدّنیا و الخلود فیها او الجنة فاخترت لقاء ربّی و الجنّه"

(بحار، ط ج، ج۲۲، ص ۴۶۶)

یعنی "یا علی حقیقت این است که من مخیّر گردیدم بین خزاین دنیا و خلود در آن و بین بهشت و من لقای پروردگار خویش و بهشت را اختیار کردم."

و نمی دانم در جمله معروف از حضرت مولی الموحّدین صلوات الله علیه به هنگامی که شمشیر در حال نماز برسرش فرود آمد به زبان آورد تامل کرده‌ای؟!

آنجا که فرمود:

"فُزت و ربّ الکعبه"

یعنی قسم به پروردگار کعبه که فائز گشتم.

فائز گشتن، به مقصد و مقصود رسیدن است. (دقت کن)

بُکاء ما خلق الله

بسم الله الرحمن الرحیم
بخشی از بیانات آیت الله استاد محمد شجاعی درخصوص حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام

 

...« اَشهَدُ اَنَّ دَمَکَ سَکَنَ فِی الخُـلدِ » یعنی شهــادت می دهم خون تو در خُــلد است ، در جنب خـلد ، آنجا استقرار یافته « و اقشَعـرَّت لَه اَظِلَّـةُ العَــرشِ » در این جمله ها دقت کنید . برای خــون تو ، برای ریخته شدن خون تو ، « اَظِلَّــة العــرش » به ارتعــاش آمد ، به لـرزه در آمد وقتی خـون تو ریخته شد ، که این ترجمه ساده این جمله است .

« و بَکــی لَه جَمیـعُ الخلایقِ » و گریه کرد برای ریخته شدن خون تو همه خلایق . به جمله های بعدی دقت کنید « وَ بَکَــت لَه السَّمــواتُ السَّبـع وَ الاَرَضـون » . با توجه به اینکه گــریه هر چیــزی به تنــاسب خودش است و همه چیــز هم شعــور دارند.

« وَإن مِن شَـیءٍ اِلّا یُسَبِّـحُ بِحَمـدِهِ وَ لکـِن لا تَفقَهُـونَ تَسبیحَهـُم » ؛ آیه ۴۴ سوره مبارکه اسراء

 

ما سمیعیــم و بصیــریم و هُــشیم

با شما نــامحرمان ما خــامُــشیـم

  

ما فکـر می کنیم که موجـودات شعــور ندارند ، درحالیکه همه چیــز شعـور دارند ؛ شعور به خــدایشان ، و او را تسبیـح می کنند. خود قــرآن می گوید که ما نــمی فهمیم ، همه چیز ، خــدا را می شناسند و تسبیــح می گویند و عبودیــت هم دارند و ولــی شان را که همــان سیــد الشــهداء علیه السلام است ؛ می شنــاسند. این گــریه کردن بر اســاس شــناخت است ، همه خلایق گـــریه کردند ، اما گـریه همه چیز را به تنـــاسب خود حساب کنید.  بیش از ایـن هم نمـی فهمیم . « وَبَکـی لَه جمیـعُ الخَلایقِ وَ بَکَـت لَه السَمــواتِ السَبــعُ وَ الاَرَضــون » گـــریه کرد برای تـــو و برای ریخته شدن خــون تو و مظلـــومیت تــو ، آسمــان های هفتگــانه و زمین های هفتــگانه . « وَ ما فیهــنَّ وَ ما بَینَهُــنَّ » ، و آنچه دراین آسمــان ها و زمیــن هست و آنچه در وســط آن هاست .

« وَ مَن یَتَقَلَّــبُ الجَنَـــة وَ النّـــار» همه آن ها که در جنّـت و در آتـش اند ، همه گـریه کردند. به خصوص این جمله فهمش برای ما بسیار مشـــکل است ، اما بسیار اســـرار آمیز هم هست. « مِن خَلقِ رَبِّنـــا » از مخلوقــات پروردگــارمان . « وَ مـا یُــری وَ مـا لا یُــری » و گـــریه کرد برای تـــو آنچه که دیــده می شود و آنچه که دیــده نمی شود . « اَشهَــدُ أنَّــکَ حُجَّـــةُ الله » ، من شهادت می دهم تـو حجــت خــدا هستی و فرزند حجــت خــدایی. « و اَشهَــدُ أنَّکَ قَتیــلُ الله وَ ابـنَ قَتیلِــهِ وَ اَشهَــدُ أنَّــکَ ثــارُ الله وَ ابــنَ ثـــارِهِ وَ اَشَهـــدُ أنَّکَ وِتـــرُ اللهِ الموتـورِ فی السَّمــواتِ وَ الاَرضِ » ، این ها چند جمله از زیارت مطلقــه بود ...